آلت کوینها بدترین فروش خود در سالهای اخیر را تجربه کردهاند و در عرض چند روز بیش از 460 میلیارد دلار از دست دادند. آیا بازگشت نقدینگی ممکن است یا اینکه رویای یک فصل دیگر برای آلت کوینها برای همیشه از دست رفته است؟
فشار بر روی آلت کوینها
در تاریخ 3 فوریه، بازارهای مالی جهانی به دلیل اعمال تعرفهها از طرف دونالد ترامپ بر چین، کانادا و مکزیک، با یک سقوط سریع مواجه شدند که باعث فروش گسترده در بازارهای مختلف از جمله کریپتوکارنسیها شد. در این ماجرا، آلت کوینها بیشترین آسیب را دیدند.
در پایان ماه ژانویه، ارزش کل بازار آلت کوینها 1.46 تریلیون دلار بود، اما تا 3 فوریه این رقم به 1 تریلیون دلار سقوط کرد که معادل کاهش 31.5% و نابودی 460 میلیارد دلار از ارزش بازار است.
از آن زمان، بازار نشانههایی از بهبود نشان داده و تا 5 فوریه به 1.22 تریلیون دلار رسیده است. با این حال، ارزش آن همچنان نزدیک به 16% زیر سطحهای ژانویه و 28% از رکورد تاریخی 1.71 تریلیون دلار در نوامبر 2021 باقی مانده است.
احساس عمومی در بازار آلت کوین ضعیف باقی مانده است. یکی از شاخصهای اصلی برای سنجش عملکرد آلت کوینها در مقایسه با بیتکوین، شاخص فصل آلت کوین CoinMarketCap (CMC) است که عملکرد 100 آلت کوین برتر نسبت به بیتکوین در 90 روز گذشته را بررسی میکند.
تا 5 فوریه، این شاخص در سطح 36 قرار دارد که افت شدیدی از 87 در دسامبر 2024 است، یعنی زمانی که آلت کوینها پس از پیروزی ترامپ در انتخابات به رشد خوبی دست یافتند.
معمولاً عدد بالای 50 به یک دوران صعودی ملایم برای آلت کوینها اشاره دارد، در حالی که عدد بالای 75 نشاندهنده یک فصل کامل برای آلت کوینها است. در سطح فعلی، این شاخص نشان میدهد که بیتکوین همچنان نیروی غالب در بازار است و آلت کوینها برای جذب توجه تلاش میکنند.
عملکرد قیمتی آلت کوینهای اصلی نیز این حس را بازتاب میدهد. اتریوم (ETH) بیش از 18% افت داشته و در حال حاضر حدود 2,800 دلار معامله میشود. سولانا (SOL) رشد ملایمی داشته و از ابتدای سال 5% افزایش یافته و به 205 دلار رسیده است.
در همین حال، ریپل (XRP) یکی از موفقترین آلت کوینهای با ارزش بازار بزرگ بوده و تا کنون 21% رشد داشته و در سه ماه گذشته 360% افزایش یافته است.
با ادامه افزایش علاقه سازمانها به بیتکوین، سؤال اینجاست: آیا آلت کوینها در سال 2025 شاهد رشد قوی خواهند بود یا تسلط بیتکوین ادامه خواهد داشت؟
تسلط رو به رشد بیتکوین
تسلط رو به رشد بیتکوین در بازار باعث ایجاد مانعی برای آلت کوینها شده است و مانع از جریان سرمایه به سمت آنها شده است، همانند آنچه در چرخههای قبلی شاهد بودیم.
تا 5 فوریه، بیتکوین 61.5% از کل حجم بازار کریپتو را به خود اختصاص داده که بالاترین سطح آن از اوایل 2021 است. این بدان معناست که برای هر دلار سرمایهگذاری در کریپتو، بیش از 61 سنت به بیتکوین اختصاص مییابد و حدود 39 سنت برای هزاران کوین دیگر باقی میماند.
تنها دو ماه پیش، در دسامبر 2024، زمانی که آلت کوینها کمی جایگاه پیدا کردند، این رقم 54% بود که نشان میدهد بیتکوین چقدر سریع تسلط خود را بر بازار بازپس گرفته است.
برای درک چرایی این موضوع، بررسی روندهای تاریخی کمک میکند. تسلط بیتکوین معمولاً در زمانهایی که ابهام وجود دارد، افزایش مییابد. سقوط FTX در نوامبر 2022 نمونه بارز این موضوع است.
بازار گسترده کریپتو دچار ضعف شد و تسلط بیتکوین تنها به 40 درصد رسید. اما در ماههای اخیر، سرمایهگذاران بیشتر سرمایه خود را به بیتکوین منتقل کردند که سهم بازار آن اخیراً به بیش از 64 درصد رسیده است.
الگویی مشابه بین سالهای 2018 تا اوایل 2021 دیده شد. در آن زمان، تسلط بیتکوین از 35 درصد به 63 درصد افزایش داشت و سپس به تدریج کاهش یافت زیرا آلتکوینها عملکرد بهتری داشتند.
اما این بار تفاوت کلیدی وجود دارد—شرکتها. از زمان تایید ETFهای اسپات بیتکوین در ژانویه 2024، بیتکوین حجم بیسابقهای از نقدینگی را جذب کرده است.
تا لحظه نگارش این متن، ETFهای اسپات بیتکوین بیش از 120 میلیارد دلار دارایی تحت مدیریت دارند و مؤسسات مالی بزرگی مانند بلکراک، فیدلیتی و گریاسکیل این رشد را رهبری میکنند.
در همان زمان، مباحث درباره ایجاد یک ذخیره استراتژیک بیتکوین در ایالات متحده در حال افزایش است. اگر دولتها بیتکوین را بهعنوان یک ابزار مقابلهای تصور کنند، چرخه چرخش سرمایه که به طور سنتی باعث رشد آلتکوینها میشد، ممکن است بسیار بیشتر از گذشته طول بکشد.
برخلاف چرخههای قبلی، که سرمایه در نهایت به سمت آلتکوینها حرکت میکرد، اکنون مؤسسات بیتکوین را جمعآوری میکنند و نقدینگی را متمرکز نگه میدارند، و جریان سرمایه به سمت آلتکوینها را محدود میکنند.
چه چیزی برای شروع موج صعودی آلتکوینها باید تغییر کند؟
به طور تاریخی، سرمایه در بازارهای کریپتو به صورت مرحلهای حرکت کرده است. بیتکوین ابتدا نقدینگی را جذب میکند و باعث رالی بازار میشود. وقتی بیتکوین تثبیت میشود، سرمایهها به سمت آلتکوینها چرخش میکنند و فصل آلتکوینها را آغاز میکنند.
این الگو در سال 2017 مشهود بود، زمانی که تسلط بیتکوین به 70 درصد رسید و مسیر برای رشد ETH و XRP در اوایل 2018 هموار شد. روند مشابهی در سال 2021 رخ داد، وقتی بیتکوین به 69,000 دلار رسید و سپس آلتکوینها توانستند رشد کنند.
در حال حاضر، تسلط بیتکوین همچنان قوی است و قلههای بالاتر و کفهای بالاتری را تشکیل میدهد—نشانههایی از اینکه نقدینگی همچنان در بیتکوین متمرکز است. برای اینکه آلتکوینها حرکت خود را آغاز کنند، بیتکوین به یک دوره تثبیت طولانی نیاز دارد که اجازه چرخش سرمایه را بدهد.
کاهش تسلط بیتکوین به زیر سطوح کلیدی پشتیبانی نشاندهنده انتقال سرمایه توسط سرمایهگذاران خواهد بود. به علاوه، محرکهایی مانند بهروزرسانیهای اتریوم، شفافیت قوانین، یا پذیرش گستردهتر میتوانند این انتقال را تسریع کنند.
یکی دیگر از عواملی که چرخش سرمایه را کند کرده است، حضور فزاینده سرمایهگذاران نهادی است. برخلاف معاملهگران خرد، مؤسسات تمایل به سرمایهگذاریهای بلندمدت و حسابشده دارند، به این معنی که کمتر احتمال دارد روندهای کوتاهمدت در آلتکوینها را دنبال کنند، همانطور که در چرخههای گذشته دیده شده است.
با این حال، اگر تسلط بیتکوین شروع به کاهش کند، فرآیند چرخش احتمالا ترتیب معمول خود را دنبال خواهد کرد: ابتدا آلتکوینهای با سقف بزرگ، سپس آلتکوینهای با سقف متوسط و در نهایت پروژههای کوچکتر و بیشتر سفتهبازانه حرکت میکنند. تا آن زمان، بازار همچنان در یک حالت انتظار باقی میماند.
تأثیر سفته بازی در زنجیره بر بازار آلتکوینها
نحوه حرکت سرمایه سفتهبازی در بازار کریپتو تغییر کرده و این تغییر میتواند یکی از دلایل اصلی عدم تحقق یک فصل آلتکوین به شکل سنتی باشد.
تحلیلگر مایلز دویچر به نقش پلتفرم Pump.fun اشاره میکند، که او میگوید “به طور مستقیم با تخریب بازار آلتکوین در مقابل بیتکوین مرتبط بوده است.”
“مایلز دویچر” توضیح داد که ورود سرمایه به این پلتفرم باعث کاهش تمرکز سرمایه به سمت آلتکوینها شده است و احتمالاً این روند در کوتاهمدت ادامهدار خواهد بود.
او توضیح میدهد که در دورههای قبلی، سرمایههای سفتهای در آلتکوینهای برتر موجود در صرافیهای متمرکز جریان مییافت. اما این بار، بخش بزرگی از این نقدینگی به سمت توکنهای با حجم بازار کوچک و مبتنی بر زنجیره انتقال یافته است، که بسیاری از آنها فاقد نقدینگی مناسب هستند.
این روند جدید باعث شده که دینامیک بازار به شکلی ناعادلانه تغییر کند. Deutscher عنوان میکند: “افراد زودهنگام و کسانی که داخل بازار بودند، ثروتمند شدند”، اما اضافه میکند که اکثر سرمایهگذاران خرد که دیر وارد شدند، ضرر کردهاند – همانطور که در چرخههای قبلی آلتکوینها پیش آمده بود.
اما برخلاف سال ۲۰۲۲، زمانی که ضررهای سرمایهگذاران خرد بیشتر به آلتکوینهای پرافت نقدینگی و موجود در صرافیهای متمرکز محدود بود، این بار سرمایه در میم کوینهای بدون نقدینگی قفل شده است، که بسیاری از آنها پیش از این ۷۰ تا ۸۰ درصد ارزش خود را از دست دادهاند.
به گفته Deutscher، این تغییر موجب شده که میزان تخریب سرمایه در این رویداد حتی از آنچه در اوایل سال ۲۰۲۲ دیده شد، بدتر باشد. این در حالی است که بیتکوین و چند آلتکوین اصلی هنوز در یک حرکت صعودی کلی قرار دارند.
Deutscher بخشی از این تغییر را ناشی از نامعلومیهای قانونی میداند و اظهار میکند که معاملهگران مجبور شدهاند راههای جایگزینی برای سفتهبازی پیدا کنند، زیرا محدودیتها باعث شده پروژههای جدید به شکل عادلانهای راهاندازی نشوند.
“من Pump Fun را مقصر نمیدانم، زیرا راهاندازیاش پاسخی مستقیم به مقررات سختگیرانه رمز ارزها است که اجرای پروژهها به طریقهای عادلانه را غیرممکن کرده است.”
وی اضافه میکند که صنعت از سال ۲۰۱۷ تاکنون با ایجاد یک مدل عادلانه برای پروژههای جدید دست و پنجه نرم کرده است، و ایردراپها نزدیکترین جایگزین محسوب میشوند.
ارزشگذاری مجدد بیتکوین و تجمع آرام اتریوم
در حالی که آلتکوینها با کاهش نقدینگی دست و پنجه نرم میکنند، تحلیلگر The Bitcoin Therapist معتقد است که قیمت کنونی بیتکوین بازتابی از ارزش واقعی آن نیست.
“یک مشکل اساسی در ارزشگذاری بازار بیتکوین وجود دارد. ما حداقل ۵۰ هزار تا ۱۰۰ هزار دلار کمتر از ارزش واقعی قیمتگذاری شدهایم”، وی عنوان میکند و پیشبینی میکند که ممکن است یک روند ارزشگذاری مجدد شکننده و ناگهانی نزدیک باشد.
اگر این پیشبینی صحیح باشد، شاید تسلط بیتکوین بر بازار بسیار بیشتر از حد انتظار ادامه یابد. بهصورت تاریخی، بیتکوین در زمانهایی که تقاضای موسسات از عرضه فراتر رفته است، وارد فازهای ارزشگذاری مجدد سریع شده است، که احتمالاً هماکنون نیز این امر در حال وقوع است.
با این حال، همان طور که Matthew Hyland اشاره میکند، سقوط اخیر بزرگترین رویداد انحلال در تاریخ کریپتو بوده است، به این معنی که نباید انتظار داشت بهبود به سرعت اتفاق بیافتد. او توضیح میدهد: “در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۲، بازگشت کامل بیش از دو ماه زمان برد.”
هیالند به سرمایهگذاران هشدار میدهد که انتظار بازگشت سریع به بالاترین قیمتهای گذشته، به خصوص در مورد آلتکوینها، غیرمنطقی است. حتی در بازیابی سریع بازار در سال 2020، افت و خیزهای متعددی در مسیر وجود داشت.
او میگوید: «بعید است که برای حداقل دو ماه و شاید بیشتر، آن اوجهای قیمت آذر ماه را در بیشتر آلتکوینها ببینید.» او همچنین اضافه میکند که حوادث پرتلاطم قبلی مانند سقوط کووید، فروپاشی لونا و شکست FTX، ماهها برای بازگشت بهبود زمان بردند.
در همین حال، اتریوم به طور بیسروصدا شاهد ذخیرهسازی وسیع از سوی بازیگران بزرگ است. طبق گزارشها، دونالد ترامپ از طریق پروژه “World Liberty Financial” خود، حدود 200 میلیون دلار اتریوم خریداری کرده است. همچنین، دو شرکت معتبر Fidelity و BlackRock به ترتیب 49.75 میلیون دلار و 300 میلیون دلار اتریوم انباشته کردهاند.
این الگو نشاندهندهٔ آن است که نهنگها به طور استراتژیک، دستهای ضعیف را از بازار خارج میکنند و از عدم قطعیت بازار برای خرید در قیمتهای پایینتر استفاده میکنند.
اگر جریان خرید نهادی اتریوم ادامه یابد، اتریوم ممکن است به عنوان یک شاخص پیشرو برای تقاضای گستردهتر در حوزه آلتکوینها عمل کند. به طور معمول، زمانی که اتریوم نسبت به بیتکوین شروع به رشد میکند، این موضوع نشاندهنده آغاز چرخش سرمایه به سمت آلتکوینهای بزرگ است و این جریان میتواند به مرور به آلتکوینهای میانرده و داراییهای کوچکتر هم برسد.
با این حال، تا زمانی که تسلط بیتکوین کاهش پیدا نکند، بازیابی در بازار آلتکوینها همچنان در حالت انتظار باقی خواهد ماند.