در پایان سال گذشته، قیمت بیتکوین به بالاترین سطح خود در تاریخ یعنی 100,000 دلار رسید که مانند یک رویا به نظر میرسید. این رخداد حاصل یک روند صعودی بزرگ بود که مدتها منتظرش بودند. از آن زمان، ایالات متحده به تصویب بانک فدرال برای بیتکوین (BTC) پرداخته و حتی صندوقهای بازنشستگی نیز وارد دنیای کریپتو شدهاند. هرچند این موارد برای بیتکوین به عنوان یک دارایی مفید به نظر میرسند، اما نیاز فوری بیتکوین به انجام اقدامات بیشتر و ارائه خدمات به جامعه رو به رشد علاقهمندان به آن را برجسته کردهاند.
سال گذشته، سالی پر از فرصت برای بیتکوین بود. یکی از برجستهترین موارد، کاوش در مسیرهای دستیابی به امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) برپایه بیتکوین بود. انتخاب ترامپ برای استفاده از WBTC برای ذخایر نیز تأییدی بود بر این واقعیت که بیتکوین یک ذخیره ارزش عالی است. با این حال، در مبحث کاربردی بودن، اتریوم (ETH) همچنان پیشرو است و با افزایش توجه به آن، بیتکوین باید تلاش کند تا عقبماندگی خود را جبران کند.
فضای کنونی خالی از توسعهدهندگان نیست و در سال 2024 پیشرفتهای مثبتی در توسعه DeFi برپایه بیتکوین مشاهده شد. این پیشرفت شامل راهحلهای بومی مهمی بود که به کاربران این امکان را میداد تا به فعالیتهایی مانند قرضدهی و درآمدزایی از طریق ییلد فارمینگ بپردازند. این راهحلهای بومی که مستقیماً بر بلاکچین بیتکوین ساخته شدهاند، مزایای منحصربهفردی از نظر امنیت و تمرکززدایی به ارمغان میآورند.
پس جای شکی نیست که DeFi در بیتکوین تنها یک امکان نیست بلکه یک واقعیت است. اما برای اینکه بیتکوین به طور واقعی تکامل یابد، باید تمرکز از نظریهپردازی به سوی پروژههای کاربرمحور و آسان منتقل شود. نکته اصلی دیگر امکانپذیری DeFi در بیتکوین نیست، بلکه سادهسازی آن به شکلی است که پذیرش آن تسریع یابد.
دیگر زنجیرهها چگونه این کار را کردهاند، بیتکوین چگونه میتواند؟
ما میدانیم که اتریوم به گونهای طراحی شده است که یک گستره وسیع از امکانات DeFi را از طریق قراردادهای هوشمند ارائه میدهد: ماشین مجازی اتریوم (EVM)، که امکان منطق پیچیده را فراهم میکند؛ راهکارهای لایه دوم برای افزایش مقیاسپذیری؛ و برنامهنویسی انعطافپذیر که امکان ایجاد برنامههای کاربردی سفارشی را میدهد. با استفاده از اتریوم، کاربران میتوانند دارایی قرض بدهند یا قرض بگیرند، در صرافیهای غیرمتمرکز مانند یونیسواپ یا سوشیسواپ معامله کنند، در ییلد فارمینگ شرکت کنند و موارد دیگر.
قدرت بیتکوین در ذخیره ارزش امن آن نهفته است؛ اما متأسفانه همینجا متوقف میشود. بسیاری هنوز معتقدند که بیتکوین محدودیتهای شدیدی در زمینه مقیاسپذیری و ارائه خدمات بیشتر به کاربران دارد. از طرف دیگر، اتریوم با ارائه یک اکوسیستم فعال و پویا از پروتکلهای DeFi، میلیونها کاربر را به خود جذب کرده است. برای حفظ این جایگاه و جذب نسل بعدی کاربران کریپتو، بیتکوین باید از یک ذخیره غیرفعال ارزش فراتر رود. باید به کاربران فرصتهای مشابهی را ارائه دهد که زنجیرههایی مانند اتریوم فراهم کردهاند.
جامعه توسعهدهندگان از این ضرورت آگاه است، به همین دلیل شاهد موجی از پروژهها و نوآوریهای جدید در افزایش کاربرد بیتکوین هستیم. لایههای دوم و رولآپها، مانند پروژههایی نظیر BOB که ابزارهای DeFi اتریوم را به بیتکوین میآورند، پروتکلهایی نظیر Babylon که امکان استیکینگ بیتکوین همراه با درآمدزایی زنجیرهای را فراهم میکنند و پلتفرمهای Mazo با ویژگیهای کامل که برای انجام تراکنشهای سریعتر و قراردادهای هوشمند پیچیده طراحی شدهاند، همگی در تلاشاند بیتکوین را به سوی آیندهای بهتر هدایت کنند.
پروژههای جدیدی در حال ظهور هستند که با استفاده از نوشتهها و اوردینالها، قابلیتهای جدیدی برای ساخت ابزارها مستقیماً بر روی لایه-۱ بیتکوین فراهم میکنند. این پروژهها در حال گسترش استفادههای بیتکوین هستند.
همچنین، با گسترش تواناییهای دیفای بیتکوین، نقدینگی بینظیر آن بیش از پیش اهمیت پیدا میکند. برخلاف سایر اکوسیستمها، بیتکوین نقدینگی فراوانی با ثبات ذاتی ارائه میدهد.
اهمیت نقدینگی بیتکوین
اگرچه اتریوم در حال حاضر در حوزه دیفای با اکوسیستمی گسترده از برنامههای غیرمتمرکز و توسعهدهندگان غالب است، بیتکوین یک مزیت منحصر به فرد دارد: نقدینگیاش. علیرغم قابلیتهای محدود دیفای بیتکوین، ارزش بازار آن تا ژانویه ۲۰۲۵ بیش از ۲ تریلیون دلار است. استخری که بیتکوین برای نقدینگی فراهم میکند، فقط بزرگ نیست، بلکه اعتمادپذیری و پایداری خاصی دارد.
نقدینگی شاهرگ حیاتی هر اکوسیستم مالی است و در دیفای، نقش بسیار مهمی ایفا میکند. استخرهای نقدینگی و بازارسازهای خودکار به کاربران اجازه میدهد داراییهایشان را به صورت مستقیم در بلاکچین و بدون واسطه معامله کنند. کاربران با ورود کریپتوکارنسیهای خود به این استخرها علاوه بر کسب سود از کارمزد تراکنشها، به سلامت کلی سیستم نیز کمک میکنند.
اینجاست که نقدینگی عظیم بیتکوین یک برگ برنده محسوب میشود. این قابلیت به کاربران اجازه میدهد تا در دیفای بیتکوین شرکت کنند و همزمان از مزایایی مانند قیمتهای پایدارتر، کاهش ریسکها و تعاملات آسانتر بهرهمند شوند. با حذف نگرانی از بابت نقدینگی، اکوسیستمی فراهم میشود که دسترسی به آن برای همگان سادهتر و کارآمدتر است. این نقدینگی بینظیر یکی از مزایای رقابتی اصلی بیتکوین محسوب میشود—مزیتی که بسیاری از بلاکچینهای دیگر قادر به تکرارش نیستند. ترکیب نقدینگی بینظیر بیتکوین با نوآوریهای تکنولوژیکی تازه، آینده قابل توجهی را برای بیتکوین رقم خواهد زد.
سادهسازی دیفای بیتکوین برای پذیرش عمومی
در حال حاضر، مشارکت در دیفای بیتکوین برای بسیاری به معنای غلبه بر شبکهای پیچیده از تراکنشها و اصطلاحات فنی است. این مدل مقاوم در برابر مقیاسپذیری نیست و به همین دلیل باید به سوی مدلهای سادهتر حرکت کنیم.
اما پیشرفتهای جدیدی در حال ایجاد تحول است. با استفاده از قابلیتهای جدید اسکریپنویسی بیتکوین، برخی توسعهدهندگان موفق به طراحی سیستمهایی شدهاند که پیچیدگی معاملات یا اجرای تراکنشهای مالی پیچیده را به طرز چشمگیری کاهش میدهد. این راهحلهای جدید، امکان تعاملات پیشرفته روی شبکه بیتکوین را بدون نیاز به انتقال به بلاکچینهای دیگر فراهم میکنند، مانند معاملات همتا به همتا.
ایجاد سیستمهایی که تعامل ساده و کارآمد در معاملات، وامدهی یا فعالیتهای کسب سود را فراهم کنند، بدون آنکه کاربران مجبور به عبور از موانع پیچیده فنی شوند، تغییر بزرگی در نحوه تعامل کاربران با بیتکوین ایجاد میکند.
گامهای بعدی چیست؟
به نظر میرسد که دیفای بیتکوین موضوع داغ امسال است. تحول آن از یک ابزار ذخیره ارزش غیرفعال به یک مرکز پویا برای امور مالی غیرمتمرکز اکنون در حال رخ دادن است.
ما مشاهده کردهایم که نقدینگیاش پایهای محکم فراهم کرده، ثبات و امنیت را افزایش داده، و توسعهدهندگان همچنان با ابداع فناوریهای نوین مانند لایه-۲ و قابلیتهای پیشرفته اسکریپنویسی، پیشرفتهای بیشتری را رقم میزنند. اما پیچیدگیهای فعلی مرتبط با دیفای بیتکوین همچنان باعث میشود که پتانسیل آن به طور کامل تحقق نیابد. برای بالفعل کردن قدرت واقعی بیتکوین، نیاز به ساخت یک اکوسیستم دیفای قوی و خودکفا وجود دارد که تمام قابلیتهای لازم را بهصورت بومی در شبکه خود جای دهد. این امر بیتکوین را از صرفاً یک ابزار ذخیره ارزش به یک ابزار مالی چندمنظوره و کارآمد تبدیل خواهد کرد.
![بیتکوین دیفای نباید فقط ممکن باشد - باید آسان باشد Markus Bopp](https://crypto.news/app/uploads/2025/02/Markus-Bopp.jpeg)
مارکوس بوپ
مارکوس بوپ مدیرعامل و مدیر فنی شرکت Trac Systems است، یک شرکت آلمانی که در زمینه توسعه پروتکلهایی برای پشتیبانی از زنجیرههای سطح اول مانند بیتکوین تخصص دارد. در نقش رهبری خود، بوپ نظارت بر توسعه راهحلهای نوآورانه در اکوسیستم بیتکوین، از جمله پروتکل TAP، شبکه Trac و پروتکل PIPE را بر عهده دارد. بهرهبرداری از موارد استفاده هوش مصنوعی در این پروتکلها از ابتدا برنامهریزی شده است. او تیمی متنوع از توسعهدهندگان بلاکچین و مهندسان نرمافزار را در Trac Systems رهبری میکند که همگی در جهت پیشرفت اکوسیستم بیتکوین از طریق پروتکلها و اپلیکیشنهای جدید تلاش میکنند. علاوه بر نقشهای اجرایی، مارکوس بوپ در جامعه رمزارز فعال است. همچنین با نام Benny the Dev شناخته میشود و به صورت مداوم دیدگاهها و بهروزرسانیهای خود را درباره پیشرفتهای مرتبط با بیتکوین به اشتراک میگذارد.